دهه شصت:
براساس سرشماری انجام شده در اواسط پاییز سال ۱۳۶۵ نتایج زیر برای روستای گیلاس اعلام شده است:
تعداد خانوار: ۲۰ خانواده
جمعیت: ۱۰۲ نفر
مقایسه آمار سال ۵۵ و۶۵ وضعیت مطلوبی را برای جمعیت دائمی ساکن در روستا در اواسط دهه شصت نشان میدهد. بطوریکه جمعیت روستای گیلاس بیش از ۳ درصد در هرسال رشد داشته است. یکی از دلایل مهم نا امنی شهر تهران بخاطر جنگ تحمیلی باعث شد تا تهران افراد جدید را حداقل به خود جذب نکند.
البته این درحالی بوده که خروج جمعیت در خیلی از روستا های لاریجان همچنان با سرعت ادامه داشته است. بطوریکه جمعیت بالا لاریجان درسال ۱۳۶۵ برابر با ۳۶۵۸ نفر (۷۸۸ خانوار) بوده است. و این یعنی از سال ۵۵ تا ۶۵ روستاهای واقع در بخش بالا لاریجان (حدود ۲۵ روستا و یک شهر) باز هم حدود ۱۰۰۰ نفر (حدود ۲۰۰ خانوار) از جمعیت بومی خود را از دست داده است. که البته گیلاس ما هم از این مهاجرت بی نصیب نبوده است.
همان قضیه که برای روستای های بزرگ تر لاریجان تا سال ۵۵ اتفاق افتاده بود (یعنی خروج نیمی از جمعیت روستا به سمت شهر ها) حالا برای روستای گیلاس هم اتفاق افتاده بود یعنی سال ۶۵ سالی بود که جمعیت گیلاسی های مقیم شهر با جمعیت گیلاسی های ساکن روستا تقریباً برابر بوده است.
در بررسی جمعیت روستا موضوع خوش نشین ها هم مسئله مهمی است. یعنی همانهایی که ازابتدا گیلاس را بطور فصلی برای زندگی انتخاب کرده بودند. بطور واضح یعنی نه خودشان و نه پدرانشان حداقل سرمای اواخر پاییز و زمستان گیلاس را درک نکرده بودند.
خوش نشین ها را هم شاید بتوان به دو گروه تقسیم کرد. یک گروه آنهایی که بصورت مستاجر درفصل تابستان به گیلاس می آمدند و دوم گروهی که دارای واحد مسکونی برای خودشان بودند. البته بودند بعضی از خوش نشین های مستاجر که بعدً دارای واحد مسکونی شدند.
نکته قابل توجه اینکه در دهه شصت بازار ورود خوش نشین های مستاجربه روستا بسیار داغ شده بود. بطوریکه بیشتر گیلاسی تفریباً یک مستاجر تابستانه داشتند که بیشتر آنها فقط در حد یک اطاق که به آنها اجاره داده میشد سکونت داشتند. شاید سال سال ۶۷ اوج خوش نشینی ها در گیلاس بود بطوریکه بیش از سی خانوار از برای فرار از گرمای آمل در تابستان به گیلاس می آمدند. جالب تر اینکه بیش از ده خانوار از این جمعیت خوش نشین فقط از روستای ” روکش” آمل بودند.
در همانسالها گیلاس در فصل تابستان داری سه مغازه خواربار فروشی بوده است. ۱- آقای کربلایی رمضان اسحاقی ۲- آقای سید علی هاشمی ۳- اقای ساداتی و ابرهیمی مشترکاً – اصلا تابسان گیلاس درآن سالها تا داشتن قصابی هم پیش رفته بود.
تعداد کل خانوارهای خوش نشین دارای واحد مسکونی گیلاس هم که شاید تا اوایل دهه شصت به ده خانوار هم نمی رسید درطی دهه شصت به بیش از دوبرابر یعنی بالای بیست خانوار رسیده است. بطوریکه در سمت شرقی گیلاس (آفنشت و کندلی کوسر) شاید کلا چهار پنج واحد مسکونی هم نمیشد پیدا کرد در پایان دهه شصت تعداد آنها به بیش از سه برابر رسیده بود.
خلاصه اینکه در تابستان های دهه شصت نزدیک به حدود ۱۰۰ خانوار (حدود ۶۰۰ نفر) در گیلاس – نه فقط در آخر هفته ها بلکه حتی در وسط هفته ها – زندگی می کردند.
از طرف دیگر آمار اعلام شده در خصوص تعداد دام بخوبی وضعیت یکی از کسب و کار مهم ساکنین روستا را در سال ۱۳۶۵ هم بخوبی نشان میدهد. که بصورت زیر است:
تعداد گوسفند: ۱۰ راس
تعداد گاو و گوساله: ۶۰ راس
این آمار های بخوبی گوپنجی های بهارها و تابستان های دهه شصت را بخوبی توجیه میکند.
و شاید شلوغ ترین پاییز ها و زمستان های گیلاس همان سالهای است که با آمدن آمل-۱۱ سپری کرده است.
محسن ابوالحسنی
