وبسایت روستای گیلاس در این سلسله نوشتار با ارائه ی داده های رسمی آماری و تحقیقات میدانی، روند کاهش شدید جمعیت در منطقه لاریجان – و به طور ویژه روستای گیلاس – در ۵۰سال اخیر را بررسی خواهد کرد. طبعا تلاش خواهیم کرد، ضمن برشمردن پیامدهای این مهاجرت ها، راهکارهای عملی برای رجعت روستائیان را نیز ارائه کنیم.
بخش اول
ما همه دهاتی هستیم!
سید محسن ابوالحسنی: شاید مسیرتان به مترو و اتوبوس بی آر تی خورده باشد، اگر خلوت باشد که میشیند و یا حداقل راحت می ایستید یک گوشه ای. ولی اگر شلوغ باشد، مجبور هستید هم فشار را تحمل کنید هم یک چیزهایی بشنوید! جملاتی با بار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و ازاین قبیل که چون بیشترش ناشی از فشار ازدحام جمعیت است، تنها شاید تنها یک شوخی باشد! حالا بماند که بعضی ها گفته اند شوخی تا هفتاد هشتاد درصد جدی است. جمله ” آهای دهاتی! ” یکی از این جملات است.
اما جمله مفهومیِ آهای دهاتی! که بیشتر مفهوم غیرپایتختی بودن را در خود دارد نه فقط یک روستایی صرف، تورا دوباره به فکر وا میدارد که اگر وقت بگذاری و آمار همه ی این هزاروپانصد نفرِ همان یک مترو و یا این دویست نفرِ همان یک اتوبوس بی آر تی را در بیاوری، احتمالش زیاد است که همه ی این آدم ها در ویژگی دهاتی بودن مشترک باشند. واین قضیه نه فقط برای متروسوارها و بی آرتی سوار های تحت فشار بلکه برای پیاده ها، موتورسوارها، تاکسی سوار ها و تک سرنشین سوارها که ظاهراً تحت فشار نیستند هم صدق میکند که به همه آنها گفته میشود جمعیت چند میلیونی پایتخت. تنها فرق اساسی هر یک از آنها شاید در این سوال نهفته است که از اولاً از کدوم دهات و ثانیاً کِی به اینجا آمده اند. حالا زیاد هم فرقی نمیکند مورد خطاب خودشان باشند یا پدرانشان.
اکنون که دست بیشتر مردم در دهاتی بودن رو شده است یک غریزه ی کاذب دیگر در وجودت نمایان میشود که میخواهی تاریخ پایتختی شدنت که دقیقاً همان تاریخ ترک دهاتت هم هست را قدیمی تر نشان دهی و به آن ببالی. ده سال پیش، بیست سال پیش، چهل سال پیش، هشتاد سال پیش و بعضی ها صد را هم رد میکنند. این سکه اما روی دیگری هم دارد که زیاد خوشایند نیست و نمیشود به آن بالید. بله تاریخ ترک دهاتت – که ممکن است یک روستای کوچک و یا یک شهر بزرگ باشد- دقیقا همان تاریخی است که دهاتت قابلیت سکونت دائمی را به هر دلیلی از دست داده است و تاریخ قدیمی تر، یعنی بیشتر زیرسوال بردن اصالتهایی که چندان هم رهایش نکرده ای.
حالا باید دید چرا سکونت گاه های قبلی ما –مانند روستای گیلاس خودمان – قابلیت سکونت دائمی را از دست داده است؟! برای پاسخ این سوال بایستی ده ها متخصص، چندین سال وقت بگذارند تا اولاً دلایل و ثانیاً پیامدها و ثالثاً راه حل های آن را بررسی کنند . فعلا باشد تا بعد…
در بخش های بعدی این مقاله روند کاهش جمعیت روستای گیلاس در ۵۰ سال گذشته را مقایسه و بررسی خواهیم کرد و از پیامدها و راهکارهای قابل طرح خواهیم گفت. ادامه دارد ..
