۱۴ آبان روز مازندران چگونه نامگذاری شد؟
حسین اسلامی مورخ ساروی درباره ۱۴ آبان روز مازندران نوشت:
هشت سال پیش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران و سایر استانها مامور شدند برای اقوام ایرانی سراسر کشور یک روز به عنوان روز ملی انتخاب کنند تا این اقوام بتوانند هویت خود را عرضه کنند.
من، سیروس مهدوی، فریده یوسفی و نصرالله هومند مامور شدیم روز ملی مازندران را انتخاب کنیم. پس از بررسیهای فراوان چون باید یک مبدا تاریخی برای روز مازندران پیدا میکردیم به دنبال روزی خاص بودیم، میتوانستیم یک آیین مانند آرش و یا تیرماه سیزده را مشخص کنیم اما باید مبدا تاریخی پیدا میکردیم که در آن روز در مازندران اتفاقی رخ داده باشد.
مبدا ۱۲۰۰ ساله برای روز مازندران
تمام منابع قبل و بعد از اسلام را گشتیم و در مجموع به اینجا رسیدیم که در ۱۴ آبان سال ۲۴۳ شمسی مصادف با ۲۵۲ قمری مردم مازندران از دست حکومت حکام مازندرانی و حکام طاهریان که در مازندران مامور به خدمت بودند به ستوه آمدند و وارد صحنه شدند؛ در این روز برای نخستین بار در تاریخ مازندران و ایران قومی و مردمی نوع حکومت و حاکم را خود انتخاب کردند. این صحنه زیبای تاریخی را در هیچ قومی در کشور مشاهده نمیکنیم.
این واقعه قریب به ۱۲۰۰ سال پیش رخ داد و این روز ورود مردم در صحنه نام دارد و روز دموکراسی و روز انتخاب است.
علویان که ۶۰ سال در مازندران حکومت کردند؛ یکی دو چهره خوب در مازندران داشتند؛ یکی اطروش بود که در آمل شیعه علوی را به شیعه زیدی ۱۲ امامی تبدیل کرد یعنی تشیع علوی را تبدیل کرد به تشیع علوی امامیه و اینها انگیزهای برای حمایت مردم از آنها بود از این رو میگوییم بنای نخستین حکومت شیعی جهان -زمانی که امام زمان(عج) به دنیا نیامده بود- به درخواست خود مردم مازندران بنا نهاده شد و برای همه اینها سند تاریخی داریم.