وبسایت روستای گیلاس لاریجان

۲۷ آذر سالروزِ وفات محمدتقی دانش‌پژوه از مشاهیر لاریجانی

IMG 20201218 201058 008

به بهانه سالروزِ وفات محمدتقی دانش‌پژوه یکی از مشاهیر آملی که به پدر علم نسخه شناسی معروف است:

محمدتقی دانش‌پژوه؛ کتابدار، کتاب شناس، فهرست‌نگار، نسخه‌شناس، موسیقی دان، مترجم، محقق، مصحح، و صاحب‌نام در نشر متون ناشناخته زبان فارسی، استاد دانشگاه، و عضو پیوسته فرهنگستان زبان فارسی در سال ۱۲۹۰ ش. در خانواده‌ای روحانی و هنرمند در روستای ناندل آمل به‌دنیا آمد.

جدش میرزا گل‌علی خطی خوش داشت و با نوشتن قرآن کریم زندگی پارسایانه‌ای را در دهکده “درکا” می‌گذراند. پدرش حاج میرزا احمد درکایی دیلارستاقی لاریجانی از مجتهدان و فقیهان بنام آمل و لاریجان بود.

پس از طیّ تحصیلات مقدماتی در زادگاهش آمل، دروس طلبگی را در قم گذراند. وی دوره دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران را در ۱۳۲۰ به پایان رساند.

وی با سفر به شهرهای ایران مانند آمل، اصفهان، یزد، تبریز، قزوین، قم، کاشان، مشهد، و همدان برخی نسخه‌های خطی کتابخانه‌های این شهرها را یادداشت و در نشریه نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران چاپ کرد.

IMG 20201218 201058 008

دانش‌پژوه به ‌منظور کسب اطلاعات کتاب شناختی و نسخه‌شناختی و به‌دستور دانشگاه تهران به شهرهای بغداد، نجف، کربلا، و کاظمین در عراق؛ مدینه و مکه در عربستان سعودی (۱۳۴۵)؛ مسکو، لنینگراد، تفلیس، دوشنبه، تاشکند، بخارا، سمرقند، و باکو در آسیای مرکزی؛ پاریس، مونیخ، لیدن، اوترخت، و استانبول در اروپا؛ و همچنین شهرهای کمبریج، بوستون، پرینستن، میشیگان، شیکاگو، و نیویورک در امریکا به‌مدت یک‌سال ـ از مرداد ۱۳۵۱ تا مرداد ۱۳۵۲ ـ سفر کرد.

می‌توان گفت که دانش‌پژوه نزدیک به یکصد هزار نسخه را یک به یک دیده و بررسی کرده و آنچه را شایسته معرفی دانسته در مقاله‌ها و مقدمه‌های خود شناسانده است. برخی معتقدند که هیچ کس در جهان به اندازه دانش پژوه، نُسخ خطی مشاهده و تصحیح نکرده است.

*به یاد مردی که کتاب و کتابداری مدیون اوست، روحش شاد و یادش گرامی.

حجت‌الاسلام سید صدرالدین فردوسی
دانشجوی دکتری فلسفه هنر

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *